شباهت تخیلی سفالینه هفت‌هزارساله با کرونا

یک باستان‌شناس با تشبیه نقش سفالینه‌ هفت‌هزارساله منقش به پایکوبی کشاورزانِ جنوب و شمال ایران دور تا دور خرمنِ برداشت‌شده از محصولات‌شان به کروناویروس، آن را به اتحاد مردم برای شکست کرونا تعبیر کرد.

به گزارش گالری آنلاین به نقل از ایسنا، نرگس ممبینی - کارشناس ارشد باستان‌شناسی و مدرس دانشگاه - می‌گوید: از حدود ۱۰ سال گذشته تا امروز، روی بازآفرینی نقوش باستانی تمرکز دارم. در زمان مطالعه‌ کتاب «فن و هنر سفال‌گری» نوشته‌ «فائق توحیدی» در یک صفحه با تصویر سفالی روبه‌رو شدم که نقوش رویِ آن شبیه تصویر گرافیکی ویروس کرونا بود. این اتفاق انگیزه‌ای شد تا مفهوم تصویر دقیق روی سفال را با وضعیت کنونی دنیا بررسی کنم.

او با اشاره به تصویر اصلی روی سفال که رقص و پایکوبی مردم را بعد از برداشت محصول‌شان نشان می‌دهد، ادامه می‌دهد: مراسم‌های بومی جشن خرمن معمولا در شمال و جنوب بعد از برداشت خرمن برگزار می‌شود. خرمن برداشت‌شده در وسط قرار می‌گیرد و کشاورزان به رقص و پایکوبیِ برداشتِ خرمن خود می‌پردازند.

او با بیان این‌که در این تصویر می‌توان چنین تصویری را به ذهن متبادر کرد که ویروس در وسط خرمن قرار می‌گیرد و اتحاد مردم برای شکست آن، در نهایت جشن و پایکوبی را به دنبال دارد، تاکید می‌کند: با توجه به تصویر خرمن‌های برداشت‌شده که به گونه‌ای در ذهنم یادآور تصویر کروناویروس بود، تصمیم گرفتیم تصویر روی سفال را به تصویر ویروس تشبیه کرده و در قالب یک شعار فرهنگی با طراحی پوستری، همبستگی و اتحاد مردم را برای شکستِ این ویروس نشان دهیم.

ممبینی این سفالینه‌ نخودی هفت‌هزارساله را که امروز در موزه لوور فرانسه نگهداری می‌شودمتعلق به محوطه‌ای تاریخی به نام «موسیان» در ۱۵۰ کیلومتری شوش باستان می‌داند و ادامه می‌دهد: این تصویر بسیار زیبا با ترسیم نقش انسان و حالت ایستادن افراد در کنار یکدیگر و دست به دست هم بیانگر مراسم بومی، رقص و نوعی همایش از جوامع پیش از تاریخ و اعتقادشان برای سپاسگزاری از برداشت محصول و خرمن در آن دوران بوده است.

او با طرح این پرسش که «آیا مردم آن دوران می‌دانستند علت فراوانی محصول، اتحاد، تلاش و همبستگی خودشان بوده است» بیان می‌کند: همان‌طور که در نقش سفالینه‌ها نیز دیده می‌شود، نقشی که با تخیل ساخته می‌شود در حقیقت بخشی از قدرت تصویرسازی انسان به شمار می‌آید که توانایی اندیشه‌ورزی را افزایش می‌دهد. در واقع یکی از دغدغه‌ها در هر زمینه‌ای یافتن چرایی و چگونگی اتفاقات و موجودیت عناصر است.

این مدرس دانشگاه هدف از این تعاریف را معرفی نقش سفالینه‌ای هفت‌هزارساله می‌داند که انگیزه تخیل یک باستان‌شناس در لزوم حفظ اتحاد جوامع امروزی برای مبارزه با بحران کرونا و بیماری کووید ۱۹ است و می‌گوید: اگر بتوان تفکر مردم آن دوران را به این روزگار راه داد و همان‌طور که آن‌ها دست به دست هم دادند تا با اتحاد و همبستگی به محصول فراوان برسند، جوامع جهان امروز نیز می‌توانند با اتحاد، همبستگی و برخورداری از فرهنگ گذشتگان، به‌زودی دوران بیماری حاصل از ویروس کرونا را پشت سر گذاشته و همان جشن و پایکوبی را که در واقع نوعی نیایش است به‌زودی در سراسر دنیا به جا آورد.

ممبینی با تاکید بر این که برای رسیدن به نتیجه‌ای درست نسبت به طرح اصلی خود با باستان‌شناسانی مانند «مصطفی ده‌پهلوان» - استاد باستان‌شناسی و رییس موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران - ، «آرمان شیشه‌گر» - باستان‌شناس پیشکسوت دوره تاریخی - و «علی هژبری» - معاون تالار دوره تاریخی موزه ملی ایران - مشورت کرده است، ادامه می‌دهد: در صحبت با آقای ده‌پهلوان به این نتیجه رسیدیم که با انجام اقدامی فرهنگی و نسبت آن به دوره‌های تاریخی مردم را به رعایت اصول بهداشتی و متحد شدن برای شکست کروناویروس تشویق کنیم.


logo-samandehi