تخت جمشید و نقش رستم در وضعیت بحرانی و نگرانکننده
به گزارش سرویس معماری گالری آنلاین به نقل از هنرآنلاین ، مقامات مسئول در استان فارس درباره وضعیت فرونشست زمین در دشت مرودشت هشدار دادهاند و آن را "بحرانی" و "نگرانکننده" خواندهاند.
مسعود رضایی منفرد، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید میگوید که در چند سال گذشته فرونشست زمین در "اکثر نقاط ایران"، ازجمله در اطراف مجموعه جهانی تخت جمشید، نقش رستم و برخی از روستاهای دشت مرودشت رخ داده است.
منفرد طی گفتوگویی گفته است: " این پدیده ناشی از وقوع خشکسالیهای پیدرپی و برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی است و متأسفانه شدت این بحران به حدی است که علاوه بر آسیب به طبیعت منطقه، ممکن است به زیرساختها و تأسیسات زیربنایی فارس نیز آسیب برساند. این فرو چالهها میتواند برای مجموعه جهانی تخت جمشید، نقش رستم و برخی روستاهای مجاور این یادمانهای تاریخی عواقبی داشته باشد ازاینرو باید هرچه سریعتر تدابیر لازم اتخاذ شود."
به گفته رضایی منفرد "تغییر و اصلاح الگوی کشت در این منطقه ضروریترین اقدام" برای توقف فرونشست زمین در منطقه است و باید با همکاری تمام نهادها، "تغییر الگوی کشت، کنتور گذاری، عدم کاشت برنج در منطقه و پرداخت هزینههای کشت به کشاورزان صورت بگیرد".
شهرام رهبر، مدیر داخلی مجموعه جهانی تخت جمشید میگوید که فرونشست زمینهای اطراف مجموعه جهانی تخت جمشید و نقش رستم از حدود سال ۸۷ مشاهده شده و از آن زمان تابهحال به سمت روستاهای اطراف گسترش پیدا کرده است.
رهبر بابیان اینکه هماکنون کارهایی پژوهشی در این زمینه در دشت تخت جمشید در حال انجام است اضافه کرد: مسئولان استان و کشور نسبت به این موضوع حساس و آگاه هستند که امیدواریم راهکارها برای مدیریت بحران فرونشست زمین در این منطقه با جدیت دنبال شود.
رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) از فعالیت این سازمان در محدوده تخت جمشید خبر داد و به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر کار ساخت ایستگاه در دشت مرودشت به اتمام رسیده و GPS نیز در این محدوده نصبشده است.
"کارشناسان زمینشناسی بر این باور هستند که علت وجود این موضوع برداشت بیرویه آب از منابع زیرزمینی است، درحالیکه درگذشته عمق چاهها در این منطقه شش متر بوده اما هماکنون عمق چاههای این منطقه به ۲۹۰ متر رسیده است."
سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) هم تحقیقاتی را در این زمینه آغاز کرده است که نشان داده "برداشت بیرویه" از آبهای زیرزمینی علت این فرونشست است.
طهمورث یوسفی رئیس این سازمان، وضعیت را "نگرانکننده" خوانده است و خواستار اقدام "هر چه سریعتر" شده است.
عزتالله رییسی اردکانی عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز هم معتقد است؛ دلیل اصلی فروچالههای اطراف نقش رستم و تخت جمشید را پایین رفت سطح آبهای سفرههای زیرزمینی است، حفر چاههای غیرمجاز و برداشت بی رویه آب موجب پایین رفت سطح آبهای سفرههای زیرزمینی در اطراف این آثار تاریخی و ایجاد این فروچالهها شده است،در حدود ۵۰ متر به ساختمان اصلی تخت جمشید یک شکاف ۲۵۰ الی ۳۰۰ متر در روبروی آن قرار دارد و یک شکاف هم در غرب تخت جمشید ایجاد شده است که ۵۰۰ متر دورتر از آن قرار دارد.
شکافی در نیم متری نقش رستم هم در صخرهای که نقش رستم در آن قرار دارد ایجاد شده است و برای مقابله و جلوگیری از این فروچالهها در اطراف نقش رستم و تخت جمشید ستاد بحران طرحی به سازمان زمین شناسی کشور داده است تا آنها بر روی آن مطالعه کنند، تنها راه نجات این است که اضافه برداشت صورت نگیرد و هم اکنون طرح هایی در دست است تحت عنوان تعادل بخشی که وزارت نیرو شدیدا در حال پیگیری آن است تا جلوی این اضافه برداشت گرفته شود که اگر این کار صورت بگیرد مساله فروچاله ها حل خواهد شد.